RAMAZANDA VERGİ KONULARI
Vergi takvimine baktığınızda elbette ramazanda yapılacak vergi işlemleri başlıklı bir bölüm yok. Mevzuatta ramzana özgü vergi yükümlülükleri veya vergi ayrıcalıkları da yok. Ancak ramazanda yaygın olarak yapılan yapılan iş ve işlemler var, bunların da doğal olarak vergileme boyutu var. Bir kısmı yılda bir defa karşılaşılaşılacak bu uygulamaları hatırlatmakta yarar var.
Çalışanlara verilen yemek bedelleri veya paketler
Gelir Vergisi Kanunu’na göre;
• Çalışanlara işyerinde veya işyerinin müştemilatında yemek verilerek sağlanan menfaatler, tutarına bakılmaksızın vergilendirilmiyor.
• Çalışanlara dışarıda yemek verilmesi durumunda, yemek bedelinin 13.70 lirası vergiye tabi değil. Bu tutarın KDV’si de indirim konusu yapılabiliyor. Yemek bedeli bu tutarı geçerse, geçen kısım KDV dahil tutarıyla net ücret ödemesi kabul ediliyor ve üzerinden gelir vergisi stopajı ödeniyor.
• Oruç tutan çalışanlara yemek bedeli karşılığı olarak nakit ödeme yapılırsa, nakit olarak ödenen tutarın brütleştirilerek üzerinden gelir vergisi stopajı ve damga vergisi hesaplanması gerekiyor.
• Ramazanda yaygın olarak yapıldığı gibi çalışanlara erzak dağıtılırsa, dağıtılan erzakın ortalama perakende fiyatına göre hesaplanacak KDV dahil bedeli net ücret ödemesi olarak kabul ediliyor ve brüt tutarının bulunup üzerinden gelir vergisi hesaplanması gerekiyor. Erzak bedeli aynı zamanda damga vergisine de tabi.
İftar yemekleri
İftar yemekleri yaygın ve geleneksel bir hale geldi. Zannediyorum güzel otellerde hayli kalabalık topluluklara verilen yemekler için yapılan ödemeler de önemli tutarlara ulaşıyordur. Yemek bedellerinin gider kaydedilip edilemeyeceği konusunda ihtiyatlı olmakta yarar var. Ben bu yemeklere ait faturaların gider kaydedilip edilmemesi konusunda duruma göre farklı yaklaşılması görüşündeyim. Böyle bir iftar yemeği olur mu bilmiyorum ama, iftar sadece bayiler, müşteriler, tedarikçiler için yapılıyorsa, bir bakıma yapılacak bir iş toplantısı iftar yemeği halinde organize edildiyse, yapılan harcamanın gider kaydedilmesinde bir sakınca görmem. Bunun dışındaki, örneğin hayır amacıyla verilen yemeklerde veya eşin dostun ağırlandığı yemeklerde, yemek bedelinin gider kaydedilmesi bence olanaklı değil.
Bağışların matrahtan indirimi
Gerek yardımlaşma duygularının daha yükseldiği, gerekse de yardımlaşma organizasyonlarının daha iyi çalıştığı bir ay olması nedeniyle, ramazanda bağış ve yardımların daha yaygın olduğunu tahmin ediyorum. Bu nedenle ramazanda daha yaygın olarak yapılan bağış ve yardımlarla sınırlı olarak, gerçek kişilerde beyan edilecek gelirden, şirketlerde kurum kazancından indirimini özetlemeye çalışayım.
• Yardıma ihtiyacı olan kişilere doğrudan yapılan bağış ve yardımların kurum kazancından indirilmesi mümkün değil. Ancak ihtiyacı olanlara yardım etmek üzere kurulan ve faaliyet gösteren, vergiden muaf vakıflara ve kamuya yararlı derneklere yapılan bağışların, gelirin veya kurum kazancının yüzde beşine kadar olan kısmı matrahtan indirilebilir.
• Kızılay ve Yeşilay’a yapılan bağışlar, gelirin veya kurum kazancının yüzde beşi sınırlamasına da tabi olmaksızın matrahtan indirilebilir.
• Mülki idare amirinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ile Diyanet İşleri Başkanlığı’nın denetimine tabi olan yaygın din eğitimi veren kuruluşlara yapılacak bağışların tamamı, matrahtan indirilebilir.
• Belediyelere yapılan bağışların, gelirin veya kazancın yüzde beşine kadar olan kısmı matrahtan indirilebilir. Belediyeler tarafından organize edilen iftar yemeklerinin finansmanı için belediyelere bağış yapılırsa bu olanaktan yararlanılabilir.
• Gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek, yiyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı matrahtan indirilebilir.
• Kamu kurum ve kuruluşlarına; okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu gibi kanunda sayılan tesislerin yapılıp bağışlanması ya da bu tesislerin faaliyetlerini devam ettirmeleri için yapılacak her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı matrahtan indirilebilir.
Bağışların KDV’si
Nakit bağışlat KDV’nin konusuna girmiyor. Ayni bağışlarda, bağışlanan malların teslimi KDV’nin konusuna giriyor ama geniş bir istisna düzenlemesi var. Kanuna göre, genel ve katma bütçeli idareler, belediyeler, kamu yararına çalışan dernekler, vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve KDV Kanunu’nun 17. maddesinin birinci fıkrasında sayılan diğer kurum ve kuruluşlara yapılan bedelsiz teslimler KDV’den istisna.
Bağışların belgelendirilmesi
Yukarıda özetlediğim şekilde yapılan bağışı matrahtan indirmek istiyorsak, bağışı mutlaka belgelendirilmeliyiz. Bu çerçevede, yapılan bağışlar için mutlaka makbuz istenmeli ve alınmalıdır. Bağış harcama yapmak şeklinde gerçekleşmişse ayrıca harcama belgeleri temin edilmeli ve saklanmalıdır. Gıda bankacılığı yapan dernek ve vakıfl ara ayni bağış yapılmışsa fatura kesilmeli, ayrıca dernek veya vakıftan makbuz alınmalıdır.
Recep BIYIK
Vergi Portalı / Dünya Gazetesi
